Website ds. Hans van Dalen

PREDIKANT TE NIJVERDAL

Vogelperspectief
Meditatie voor Goede Vrijdag 7 april 2023
De Regenboog te Nijverdal
Schriftlezing: Johannes 18 en 19

Op het beroemde schilderij van Salvador Dali staat de gekruisigde Christus afgebeeld in zogenaamd ‘vogelvluchtperspectief’. Anders dan gebruikelijk kijken wij niet op naar Jezus, die hangt aan het kruis. Met Zijn zo deerlijk, geteisterd en geschonden lichaam. Met Zijn hoofd vol bloed en wonden. Gekroond met de doornenkroon. Nee, Salvador Dali wil Christus anders afbeelden. Niet hoe wij tegen Hem aankijken, maar hoe Hij vanaf het kruis op ons neerziet.

Dat perspectief van boven naar beneden is hetzelfde als het perspectief van het Johannesevangelie. Het traditionele symbool van het Johannesevangelie is de adelaar. Een adelaar kijkt in zijn majestueuze vogelvlucht van bovenaf op de aarde neer. In het vierde evangelie is het de HERE God Zelf, die als het ware van Boven naar beneden op de wereld neerkijkt. Ja, Hij ziet de wereld vanuit de hoge hemel in liefde aan. Met wonderlijke onbegrijpelijke genadige liefde kijkt Hij naar Zijn gevallen schepping. En kijken wordt ingrijpen, als Hij Zijn Zoon stuurt tot redding der wereld. Jezus Christus daalt van boven naar ons neer om ons beneden te redden van de zonde. ‘Want alzo lief heeft God de wereld gehad, dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft’.
Ook in de beschrijving, die Johannes geeft van de lijdensgeschiedenis, is de blik van boven naar beneden overheersend. Johannes legt niet – zoals de andere evangelisten - de nadruk op de verschrikkelijke diepte van het lijden van de HEER. Zijn lijden is bij hem geen neergang, geen afgang, maar juist opgang. Geen vernedering, maar verhoging. Geen versmading, maar verheerlijking. Door te lijden en te sterven overwint de HEER. Het is Zijn triomftocht naar het huis van de Vader met de vele woningen. Door Zijn dood heeft Hij ons daar plaats bereid. Zijn sterven is voltooiing van Zijn werk. Daarom besluit Hij met de uitroep: ‘Het is volbracht’
Ook als Hij gekruisigd is kijkt Jezus neer op wat er onder Hem gebeurt. Hij ziet, gehangen tussen hemel en aarde, vanaf de hoogte van het kruis  soldaten dobbelen om zijn kleren. Hij ziet vier vrouwen staan, die – anders dan de mannelijke volgelingen – Hem wel bij blijven staan in Zijn lijden. Hij ziet Zijn moeder Maria met bij haar die ene leerling, die genoemd wordt: de leerling, dien Jezus liefhad. Deze leerling, waarschijnlijk de schrijver van het Johannesevangelie, noemt zijn eigen naam nooit. Blijkbaar vindt hij zijn eigen naam niet zo belangrijk. Het enige dat voor hem telt is dat er iemand is, die van hem houdt. Dat Jezus van hem houdt.
Hij staat daar aan de voet van het kruis met de moeder der smarten, Maria, de moeder van Jezus. Van bovenaf, vanaf het kruis ziet Jezus hen beiden staan.
Jezus sluit zijn ogen niet in verbitterde eenzaamheid.
Jezus sluit zijn ogen niet omdat hij meer dan genoeg zou hebben aan zijn eigen pijn.
Jezus kijkt van boven op ons neer. Zoals Hij naar ons kijkt, mogen we naar elkaar kijken. Hij opent ons de ogen voor elkaar. Met open ogen voor het leed van de wereld om ons heen. De broeder ziet de broeder, de zuster, de moeder. Zo gaan we met elkaar op weg. De weg omhoog. Door de dood naar het leven. Achter Jezus aan. Hij heeft de weg gebaand. Door van Boven naar beneden af te dalen heeft Hij de weg van beneden naar Boven vrijgemaakt.